ΚΥΡΙΑΚΗ  Γ΄  ΜΑΤΘΑΙΟΥ

(Μτθ. στ΄ 22-33)

Ἀγαπητοί ἀδελφοί. Ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή ἀπό τόν Εὐαγγελιστή Ματθαῖο ἀνήκει στήν ἐπί τοῦ Ὅρους Ὁμιλία τοῦ Χριστοῦ. Εἶπεν ὁ Κύριος. Ὁ λύχνος τοῦ σώματος εἶναι τό μάτι. Ἄν λοιπόν τό μάτι σου εἶναι ἀπονήρευτο, ὅλο τό σῶμα σου θά εἶναι στό φῶς. Ἄν ὅμως τό μάτι σου εἶναι πονηρό, ὅλο τό σῶμα σου θά εἶναι στό σκοτάδι. Τό ἐρώτημα ποῦ θέτει ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ εἶναι: Ἔχετε καθαρή ὅραση, γιά νά βλέπετε τά πράγματα σωστά;

Πρίν ἀπό τό σημαντικό αὐτό ἐρώτημα προηγεῖται ἡ προτροπή τοῦ Χριστοῦ νά ἀποφεύγουμε τή συσσώρευση ὑλικῶν ἀγαθῶν, νά ἀποφεύγουμε νά πουλᾶμε τήν ψυχή μας γιά τό θησαυρισμό ὑλικῶν ἀγαθῶν, γιατί πρόκειται στήν πραγματικότητα γιά χαμένο κόπο, ἀφοῦ τελικά ὁδηγεῖ στήν ἀπώλεια τοῦ ἑαυτοῦ μας.

Ἀκολουθεῖ στή σημερινή περικοπή ἡ προτροπή τοῦ Χριστοῦ νά ἀποφύγουμε τό διπλό παιχνίδι καί μέ τό Θεό καί μέ τό Μαμωνά, γιατί αὐτά τά δύο δέν πᾶνε ποτέ μαζί. «Οὐ δύνασθε Θεῶ δουλεύειν καί μαμωνά». Δέν μπορεῖτε νά δουλεύετε στό Θεό καί στό χρῆμα. Ὁ Χριστός διαλύει τήν τραγική αὐταπάτη πώς αὐτά τά δύο εἶναι δυνατόν νά συμβιώσουν.

Τόσο ὁ θησαυρισμός καί ἡ συγκέντρωση πλούτου, ὅσο καί ἡ πλάνη ὅτι Θεός καί πλουτισμός μποροῦν νά ταιριάξουν μαζί, ἔχουν ἄμεση ἐξάρτηση ἀπό τό λόγο τοῦ Χριστοῦ, πού ἡ σημερινή εὐαγγελική περικοπή μέ συντομία καί ἁπλότητα, ἀλλά καί μέ ἀξεπέραστο βάθος ἐκφράζει: «Ὁ λύχνος τοῦ σώματος ἐστιν ὁ ὀφθαλμός, ἐάν οὔν ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἡ, ὅλον τό σῶμα σου φωτεινόν ἔσται, ἐάν δέ ὁ ὀφθαλμός σου πονηρός ἡ, ὅλον τό σῶμα σου πονηρόν ἔσται». Ὅλα δηλαδή ἐξαρτῶνται ἀπό κάποια ἐσωτερική ὅραση τῶν πραγμάτων πού διαθέτει ἤ πού δέν διαθέτει ὁ ἄνθρωπος. Ἄν διαθέτει τή σωστή ὅραση, ἡ σχέση του μέ τήν πραγματικότητα εἶναι σωστή, ἄν ἡ ἐσωτερική του ὅραση εἶναι ἀρρωστημένη, δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτα σωστό στή ζωή του.

Μέ τή φράση: «Οὐ δύνασθε Θεῶ δουλεύειν καί μαμωνά» ὁ Χριστός εἶναι πολύ σύντομος στή διατύπωση. Ὁ ἄνθρωπος ἔχει νά διαλέξει ἀνάμεσα στό Θεό καί στό χρῆμα. Δέν μπορεῖ ὁ νοῦς καί ἡ ψυχή του νά τρέχουν πίσω καί ἀπό τά δύο αὐτά, ὅπως συνέβαινε μέ κάποιους Σαδδουκαίους καί Φαρισαίους τῆς ἐποχῆς ἐκείνης καί ὅπως συμβαίνει καί μέ κάποιους χριστιανούς σήμερα.

Ὁ ἄνθρωπος βρίσκεται ἀνάμεσα σέ δύο διαφορετικές ἐπιλογές, πού εἶναι ἐντελῶς ἀσυμβίβαστες μεταξύ τους. Ἀπό τή μία μεριά εἶναι ὁ Θεός καί ἡ ἀνθρωπότητα κι ἀπό τήν ἄλλη τό χρῆμα, ἡ ἐπιτυχία στόν κόσμο, ἡ ὑπεροψία καί ἡ ἀλαζονεία. Κανείς ὅμως δέν μπορεῖ νά ταξιδέψει συγχρόνως πρός δύο διαφορετικές κατευθύνσεις.

Ὁ λύχνος, τό φῶς πού δείχνει στόν ἄνθρωπο τί εἶναι καλό ἤ τί εἶναι κακό γιά τή ζωή του, εἶναι ἕνα ἐσωτερικό μάτι βαλμένο ἀπό τό Θεό μέσα στόν κάθε ἄνθρωπο. Ὅπως λέμε: «Εὐλογητός ὁ Θεός ὁ φωτίζων καί ἁγιάζων πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τόν κόσμον». Ὅταν τό μάτι αὐτό στή λειτουργία του προσδιορίζεται ἀπό τό Θεό, τότε ὁλόκληρη ἡ ἐσωτερική τοῦ ἀνθρώπου ὅραση χαρακτηρίζεται ἀπό ἁπλότητα, ὁ ἐσωτερικός ὀφθαλμός εἶναι ἁπλούς, δηλαδή ἀπονήρευτος καί ὑγιής. Ὅταν αὐτή ἡ ἐσωτερική ὅραση χάσει τήν ἁπλότητά της, τότε βλέπει ὁ ἄνθρωπος τόν κόσμο παραμορφωμένα, χρησιμοθηρικά καί ἀλαζονικά, θέλει τά πάντα, ἀνθρώπους καί πράγματα, ὑποταγμένα στό συμφέρον τοῦ ἑνός ἤ μίας τάξης ἀνθρώπων καί τότε οἱ ἀληθινές ἀναλογίες τῶν πραγμάτων παραποιοῦνται. Δέν μπορεῖ νά καταλάβει ὁ ἄνθρωπος σωστά ποιός εἶναι λ.χ. ὁ ρόλος τοῦ χρήματος στή ζωή, πού πολλές φορές γίνεται μέ χίλια δύο προσχήματα ἀδίστακτος κυνηγός τοῦ χρήματος, οὔτε τί ἀπό τά πράγματα τοῦ κόσμου (πρέπει νά) εἶναι ὑπηρέτες καί τί ἀφεντικό.

Ὅταν ὁ ὀφθαλμός τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἁπλός, στρέφεται δηλαδή πρός τό Θεό, τότε βλέπει καί τά προβλήματα ἀλήθειας καί κοινωνικῆς δικαιοσύνης μέσα στόν κόσμο στίς σωστές τους διαστάσεις. Τό τελευταῖο αὐτό δηλώνεται μέ τή φράση: «ὅλον σου τό σῶμα φωτεινόν ἔσται». Ὅλες δηλαδή οἱ σχέσεις τοῦ ἁπλοῦ καί ἀπονήρευτου ἀνθρώπου μέσα στόν κόσμο εἶναι οἱ σωστές.

Ἄν ὅμως τό ἐσωτερικό κριτικό μου μάτι εἶναι ἄρρωστο, τότε δέν μπορῶ νά δῶ τί εἶναι ἀληθινό, σωστό καί κοινωνικά δίκαιο στή ζωή μου. Ἄν τό ἐσωτερικό μου μάτι δέν εἶναι ὑγιές, τότε ὅλη μου ἡ ὕπαρξη βρίσκεται στό σκοτάδι καί δέν μπορῶ νά σχετιστῶ σωστά, οὔτε μέ τούς συνανθρώπους οὔτε μέ τά πράγματα τοῦ βίου.

Ἄς εἴμαστε ἁπλοί καί ἀπονήρευτοι καί νά μᾶς ἔχει ὁ Θεός γερούς. Ἀμήν.

π. Κ.Ι.Κ.

Ἐκ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως